ถ้าเราต้องการหาระยะห่างระหว่างเส้นตรง \(l_{1}\) ซึ่งขนานกับเส้นตรง \(l_{2}\) ทำได้โดยการเลือกจุดใดจุดหนึ่งบนเส้นตรง \(l_{1}\) และหาระยะห่างระหว่างเส้นตรง \(l_{2}\) กับจุดนั้น (หรือเลือกจุดใดจุดหนึ่งบนเส้นตรง \(l_{2}\) แล้วหาระยะห่างระหว่างเส้นตรง \(l_{1}\) กับจุดนั้น ) หรืออาจจะหาได้โดยใช้ทฤษฎีบทนี้ก็ได้ครับ จำสูตรไปใช้เลย
ทฤษฎีบท ระยะห่างระหว่างเส้นตรง \(Ax+By+C_{1}=0\) และเส้นตรง \(Ax+By+C_{2}=0\) เท่ากับ
\[\frac{|C_{1}-C_{2}|}{\sqrt{A^{2}+B^{2}}}\]
สำหรับการพิสูจน์ทฤษฎีบทนี้สามารถหาอ่านได้ตามหนังสือ สสวท. ได้ครับสำหรับคนที่สนใจการพิสูจน์ แต่ในระดับนี้ต้องนำไปใช้ให้เป็นก่อนครับมาลองทำแบบฝึกหัดกันดีกว่าครับ
แบบฝึกหัด
1. จงหาระยะห่างระหว่างกราฟของสมการแต่ละคู่ต่อไปนี้
1.1 \(3x+4y-7=0,\quad 3x+4y+3=0\)
วิธีทำ จะเห็นว่า
\(A=3,B=4,C_{1}=-7,C_{2}=3\)
เอาไปแทนค่าในสูตรเลยนะครับ
จากสูตร
\begin{array}{lcl}\frac{|C_{1}-C_{2}|}{\sqrt{A^{2}+B^{2}}}&=&\frac{|-7-3|}{\sqrt{3^{2}+4^{2}}}\\&=&\frac{|-10|}{\sqrt{9+16}}\\&=&\frac{10}{5}\\&=&2\end{array}
1.2 \(3x-4y-7=0,\quad 6x-8y+16=0\)
วิธีทำ จะเห็นว่าข้อนี้ต่างจากข้อที่ 1.1 นะสังเกตดูดีๆยังใช้สูตรเลยไม่ได้เพราะสัมประสิทธิ์หน้า x และ y ของทั้งสองสมการยังไม่เท่ากันครับต้องทำให้เท่ากันก่อน โดยการนำสองมาหารสมการหลังครับจะได้
\[\frac{6x-8y+16}{2}=\frac{0}{2}\]
\[3x-4y+8=0\]
หลังจากหารด้วยสองเสร็จจะเห็นว่าสัมประสิทธิ์หน้า x และ y ของทั้งสองสมการเท่ากันแล้วครับก็คือ
\(A=3,B=-4,C_{1}=-7,C_{2}=8\)
นำไปแทนค่าในสูตรเลยครับ จะได้
\begin{array}{lcl}\frac{|C_{1}-C_{2}|}{\sqrt{A^{2}+B^{2}}}&=&\frac{|-7-8|}{\sqrt{3^{2}+(-4)^{2}}}\\&=&\frac{|-15|}{\sqrt{9+16}}\\&=&\frac{15}{\sqrt{25}}\\&=&\frac{15}{5}\\&=&3\end{array}
2. จงหาสมการของเส้นตรงที่ขนานกับเส้นตรง \(3x-4y-5=0\) และอยู่ห่างจากเส้นตรงนี้ 1 หน่วย
วิธีทำ แทนค่าลงไปในสูตรข้างบนเลยก็ได้ครับ แน่นอนสมการที่เราต้องการหาต้องมีหน้าตาประมาณนี้
\(3x-4y+C=0\) เราก็แค่หาค่าของ C ก็จะได้คำตอบที่สมบูรณ์ครับและเส้นตรงสองเส้นห่างกัน 1 หน่วย แทนค่าลงไปในสูตรจะได้
\begin{array}{lcl}\frac{|-5-C|}{\sqrt{3^{2}+(-4)^{2}}}&=&1\\\frac{|-5-C|}{5}&=&1\\|-5-C|&=&5\\C&=&0,-10\end{array}
ดังนั้น สมการเส้นตรงที่ขนานกับเส้นตรง \(3x-4y-5=0\) และอยู่ห่างจากเส้นตรงนี้ 1 หน่วย คือ
\(3x-4y+0=0\)
และ
\(3x-4y-10=0\)
3. จงหาสมการของเส้นตรงที่ตั้งฉากกับเส้นตรง \(12y=5x-7\) และอยู่ห่างจากจุด (-1,2) 3 หน่วย
วิธีทำ จากสมการที่เขากำหนดมาให้คือ \(12y=5x-7\) สมการนี้มีความชันเท่ากับ \(\frac{5}{12}\) ดังนั้นเส้นตรงที่ตั้งฉากกับเส้นตรงนี้ย่อมมีความชันเท่ากับ \(-\frac{12}{5}\) เหตุผลก็คือเส้นตั้งฉากกันเอาความชันมาคูณกันจะเท่ากับ -1 ดังนั้นเราจึงได้สมการเส้นตรงนี้คร่าวๆคือ
\(12x+5y+C=0\) ต่อไปก็หาค่า C ครับ โดยโจทย์บอกว่าเส้นตรงนี้อยู่ห่างจากจุด (-1,2) 3 หน่วย ดังนั้นเราจะได้
\begin{array}{lcl}d&=&\frac{|Ax_{1}+By_{1}+C|}{\sqrt{A^{2}+B^{2}}}\\3&=&\frac{|(12)(-1)+5(2)+C|}{\sqrt{(12)^{2}+5^{2}}}\\3&=&\frac{|-2+C|}{\sqrt{144+25}}\\3&=&\frac{|-2+C|}{\sqrt{169}}\\3&=&\frac{|-2+C|}{13}\\|-2+C|&=&3\times 13\\|-2+C|&=&39\\C&=&41,-37\end{array}
ดังนั้นเส้นตรงที่ตั้งฉากกับเส้นตรง \(12y=5x-7\) และอยู่ห่างจากจุด (-1,2) 3 หน่วย มีสมการเป็น
\(12x+5y+41=0\) และ
\(12x+5y-37=0\)
ดังรูปด้านล่างครับ